سياهه تجاري
صورتحسابي است كه به موجب آن كالا به حساب خريدار منظور مي شود. سياهه بايد داراي موارد زير باشد:
تاريخ، نام و نشاني خريدار و فروشنده، شماره سفارش يا قرارداد، مقدار شرح كالا، قيمت واحد، شرح هرگونه هزينه اضافي توافق شده كه در قيمت واحد منظور نشده است، ارزش كالا، شرايط تحويل و پرداخت جزئيات حمل، تعداد بسته ها، علايم و شماره هاي حمل.
ُاسناد حمل
بارنامه به منزله سند قرارداد حمل، رسيد دريافت كالا و سند مالكيت آن است و همچنين سندي است كه زمان ادعاي خسارت از شركت بيمه مي تواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود. جزئيات مندرج در بارنامه بايد داراي شرايط زير باشد:
شرح كالا، علايم يا شماره هاي تجاري، نام كشتي يا وسيله حمل و نقل حامل، ذكر عبارتي كه حاكي از وجود كالا در آن وسيله حمل و نقل باشد، مقاصد بارگيري و تخليه، نام حمل كننده كالا و نام گيرنده كالا، نام و نشاني شخصي كه ورود اجناس به اطلاع او مي رسد و تاريخ صدور.
گواهي مبدا
اظهاريه امضا شده اي كه حاكي از مبدا ساخت كالا مي باشد. گواهي مبدا توسط صادر كننده كالا و يا نماينده اش تهيه مي شود ولي اين گواهي در بعضي از كشورها بايد روي فرم خاصي كه حاوي تاييد يك سازمان اداري مستقل (براي مثال اطاق بازرگاني) باشد صادر شود.
گواهي بازرسي
انجام بازرسي توسط يك موسسه بازرسي را مشخص مي كند. مرجع مذكور محموله را با توجه به علايم حمل، وزن، تعداد بسته ها مورد بررسي كيفي و كمي قرار داده و گزارش خود را ارائه مي دهد.
گواهي بيمه
سندي است كه بايد توسط شركت بيمه و يا نمايندگي آن و يا به وسيله پذيره نويسان صادر و يا امضا شده باشد و تاريخ آن بايد همزمان و يا قبل از تاريخ حمل باشد. مبلغ بيمه نامه بايد حداقل برابر با ارزش سيف كالا باشد. گواهي بيمه بايد:
1-با آنچه كه در اعتبار ذكر شده مطابقت داشته باشد.
2- كليه خطرات ذكر شده در اعتبار را در بر گيرد.
3- با ساير اسناد در مورد محموله و شرح كالا مطابقت داشته باشد.
اظهارنامه گمركي
عبارت است از يك "اظهارنامه مبدا" كه توسط يك مقام يا مقامات صالح گواهي شده است.
اظهارنامه ورود يا خروج
عبات است از هر نوع اظهارنامه اي كه توسط شخص حمل و نقل يا نماينده او بايد هنگام ورود يا خروج وسيله حمل و نقل به مقامات گمركي ارائه شود و حاوي مشخصات لازم در ارتباط با وسيله حمل و نقل، مسير سفر، بار، كالا هاي توشه اي و ملزومات، كاركنان و مسافرين باشد.
اظهارنامه كالا
عبارت است از هر نوع اظهارنامه اي كه بر روي برگي كه گمرك تعيين نموده تنظيم مي شود، در اين اظهارنامه اشخاص ذينفع روش گمركي را كه بايد در مورد كالا اجرا گردد، ذكر مي كنند و مشخصاتي را كه از نظر گمرك براي اجراي آن روش لازم است قيد مي كنند.
ترانزيت گمركي
عبارت است از روش گمركي كه به موجب آن كالاها تحت نظارت گمرك از يك دفتر گمركي به دفتر گمركي ديگر حمل مي شود.
مانيفست
فهرست محصولات يك كشتي يا يك قطار يا يك كاروان از كاميون ها را مي گويند كه بيشتر از يك بارنامه دارند. در فارسي مي توان آن را فهرست كل كالا خواند كه حاوي ريز كليه بارنامه هاي مربوط به محموله است. اين فهرست كل زماني عرضه مي شود كه محموله تجاري به گمرك مقصد مي رسد.
بارنامه
در اصطلاح بين المللي كشتيراني بارنامه را "بيل آولندينگ" و در جاده و در هواپيما "سي.ام.آر" مي خوانند. بارنامه مدركي است كه براي حمل يك واحد و يا يك پارتي كالا كه به عنوان گيرنده در مقصد از طرف موسسه حمل و نقل در مبدا بارگيري كالا صادر مي شود. بارنامه حاوي مشخصات ظاهري كالا از قبيل:
تعداد بسته ها، شماره و علامت آنها، وزن باظرف و گاهي نيز وزن خالص يا مقدار و نوع كالا طبق آنچه فرستنده اظهار كرده است، مي باشد. گيرنده بارنامه بر طبق مفاد آن، كالا را از موسسه حمل و نقل دريافت مي دارد.
اظهار نامه اجمالي
فرم مخصوصي است حاكي از خلاصه مشخصات محموله يك كشتي، يك هواپيما يا يك كاروان از كاميون ها كه ضمن آن تعداد بسته، وزن، مبدا و مقصد، نام كشتي يا ديگر وسايل حمل، تعداد اقلام محموله در آن ثبت شده و به ضميمه مانيفست به گمرك تسليم مي شود. در اظهارنامه اجمالي بعد از ذكر مشخصات موسسه حامل و مشخصات وسيله نقليه و گيرنده، نسبت به مشخصات كالا به نوشتن جمله "مانيفست ضميمه در ... صفحه ..." قلم اكتفا مي شود.
بارنويسي
مامورين مخصوص موقع تخليه كالا از وسائط نقليه، به تدريج ريز آن را مي نويسند تا بعدا با بارنامه و مانيفست تطبيق داده شود.
بارانداز
محل سرپوشيده اي است كه يك يا چند طرف آن ديوار نداشته باشد و كالاها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آنجا گذاشته مي شود.
كالاي متروكه
كالايي كه مدت توقف قانوني آنها در اماكن گمركي يا انبار اختصاصي پايان يافته و ترخيص نشده باشد، كالاي متروكه خوانده مي شود.
پيمان نامه ارزي
فرمي است كه صادر كننده، هنگام صدور كالا از كشور جهت تعهد فروش ارز حاصل از صادرات به بانك هاي مجاز با اطلاع گمرك به بانك تسليم مي كند.
براي خروج موقت نيز پيمان نامه موقت صادر مي شود كه در صورت عدم برگشت كالا در مدت مقرر، آن را صادرات محصوب كرده و انجام تعهد را مورد پيگرد قرار مي دهند.
كابوتاژ
عبارت است از حمل يك بندر كشور به بند ديگر و همچنين از يك گمرك به گمرك ديگر، كه از راه كشور همجوار صورت گيرد. براي كابوتاژ تشريفات گمركي لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد كه يكي هنگام خروج كالا از بندر يا مرز تنظيم مي شود و يكي هم هنگام ورود به گمرك مرز يا بندر.
پرفورما
سياهه خريدي است كه فروشنده از مبدا به عنوان پيشنهاد فروش، با تعيين ارزش يا شرايط فروش، صادر مي كند. اين سياهه قبل از فروش كالا، بايد به تاييد مركز تهيه و توضيع مربوطه برسد. پرفورما را پيش فاكتور هم مي گويند.
اعلاميه ارز
سندي است بانكي كه مبلغ ارز انتقال يافته جهت خريد كالا و هم ارز ريالي آن و تاريخ گشايش اعتبار آن را نشان مي دهد.
تعرفه گمركي
جدولي است كه كليه كالاها در آن طبقه بندي و در ستون هاي معين، شماره فصل و رديف مربوطه، نوع كالا و ماخذ حقوق گمركي تعيين شده است.
كارنه تير
كارنه تير سند ترانزيتي بين المللي كالا از راه زميني است كه در مبدا صادر مي شود و به موجب آن كالا از كشورهاي بين راه تا مقصد كه به طور ترانزيت عبور مي كند نيازي به انجام تشريفات ترانزيت در مرز ورودي و خروجي هر كشور نخواهد بود.
كارنه آ.ت.آ ATA
مدرك ورود موقت بين المللي است، اگر شخص و يا شركتي كالايي بصورت ورود موقت جهت شركت در نمايشگاه ها يا تاسيس نمايشگاه، وارد نمايد و يا نمونه هايي براي ارائه به مشتريان وارد كند، به موجب اين مدرك نيازي به انجام تشريفات گمركي مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.

FCR (Free Carrier Named Point)
اين اصطلاح بدان منظور طرح ريزي شده است كه نياز به حمل و نقل مدرن بويژه حمل مركب، حمل به وسيله كانتينر، كشتي هاي رو-رو تريلر و فري را تامين كند. فروشنده تعهدات خود را با تحويل كالا به حمل كننده در يك نقطه مشخص به انجام مي رساند.
Dispatch
پاداش مربوط به تخليه و بارگيري قبل از انقضاي موعد مقرر
Demmurage
هزينه معطلي كشتي (نقطه مقابل ديسپاچ است)
Surcharge
اضافاتي كه به كرايه تعلق مي گيرد
Internal Transport
عبارت است از حمل اشخاص سوار شده با كالاي بارگيري شده در قلمرو گمركي براي پياده كردن مسافرين يا تخليه كالا در يك محل واقع در همان قلمرو گمركي است
Drawback
عبارت است از مبلغ حقوق و عوارض ورودي كه به موجب روش درابك مسترد مي شود
Deposit
عبارت است از پرداخت موقت مبلغي يا سپردن اسناد مالكيت يا اسناد و اوراق بهادار بي نام و غيره به عنوان تضمين براي پرداخت حقوق و عوارض يا ساير وجوهي كه تعلق مي گيرد
Exportation
عبارت است از عمل خارج كردن هر نوع كالايي از قلمرو گمركي
C.F (Cost and Freight)
به معني قيمت كالا به اضافه كرايه حمل آن تا مقصد. منظور از مقصد محلي است كه تا آن محل كرايه پرداخت شده است. مثلا اگر در فاكتور كالا نوشته شده باشد سي.اند.اف بندر عباس به اين معني است كه فروشنده كرايه حمل كالا را از مبدا تا بندر عباس پرداخت كرده است
C.I.F (Cost, Insurance and Freight)
منظور از اين اصطلاح قيمت كالا به اضافه كرايه حمل به اضافه حق بيمه است. در صورتي كه كالا به اين صورت فروخته شود فروشنده كالا را بيمه شده براي خريدار مي فرستد و در واقع بيمه حمل كالا در مبدا پرداخت مي شود و بيمه نامه همراه ساير اسناد براي خريدار ارسال مي گردد

هیچ نظری موجود نیست: